Το δίλημμα των γαλακτοκομικών | Χαραλαμπίδης Κρίστης
5 Ιανουαρίου 2024
Από την Έλλη Χατζηλουκά , Αθλητική Διατροφολόγος και Διατροφολόγος για την Δημόσια Υγεία.
Είναι ένα κοινό θέαμα στα ράφια των σουπερμάρκετ να είναι με γεμάτα γαλακτοκομικά προϊόντα με ποικίλα επίπεδα λίπους. Από το άπαχο έως το πλήρες γάλα, μπορεί να είναι δύσκολο να προσδιοριστεί ποια επιλογή είναι η πιο υγιεινή.
Σύμφωνα με ειδικούς σε θέματα υγείας, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και οι Αμερικανικές Διατροφικές Κατευθυντήριες οδηγίες, η επιλογή γαλακτοκομικών προϊόντων χωρίς λιπαρά ή χαμηλών λιπαρών είναι ο καλύτερος τρόπος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα πλήρη σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα περιέχουν συχνά υψηλά επίπεδα κορεσμένων λιπαρών, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακές παθήσεις. Ωστόσο, αυτή η καθοδήγηση χρονολογείται από το 1980 όταν δημοσιεύτηκε η πρώτη έκδοση των Διατροφικών Οδηγιών για τους Αμερικανούς.
Έκτοτε, οι περισσότερες μελέτες που εξετάζουν τις επιπτώσεις του λίπους των γαλακτοκομικών στην υγεία απέτυχαν να βρουν κανένα όφελος από την επιλογή εκδόσεων με χαμηλά λιπαρά συνολικά. Στην πραγματικότητα, η έρευνα δείχνει ότι το επίπεδο του λίπους μπορεί να μην έχει τόση σημασία όσο το είδος του γαλακτοκομικού προϊόντος που επιλέγετε.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων σχετίζεται με χαμηλότερους κινδύνους ορισμένων καταστάσεων όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο διαβήτης τύπου 2. Αυτά τα οφέλη είναι συχνά παρόντα ανεξάρτητα από το αν οι άνθρωποι επέλεξαν γιαούρτι με μειωμένα ή πλήρη λιπαρά, τυρί ή γάλα. Επιπλέον, η έρευνα διαπίστωσε ότι όσοι καταναλώνουν πλήρη λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα δεν έχουν περισσότερες πιθανότητες να πάρουν βάρος.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2018 παρακολούθησε 136.000 ενήλικες από 21 χώρες για εννέα χρόνια. Ανακάλυψαν ότι όσοι κατανάλωναν δύο ή περισσότερες μερίδες γαλακτοκομικών την ημέρα είχαν 22% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιαγγειακή νόσο και 17% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν από εκείνους που δεν κατανάλωναν καθόλου γαλακτοκομικά. Παραδόξως, όσοι κατανάλωναν υψηλότερα επίπεδα κορεσμένων λιπαρών από γαλακτοκομικά δεν είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιακή νόσο ή να πεθάνουν.
Μια άλλη μελέτη συγκέντρωσε τα αποτελέσματα από 16 μελέτες που αφορούσαν περισσότερους από 63.000 ενήλικες. Κατά μέσο όρο εννέα ετών, όσοι είχαν υψηλότερα επίπεδα γαλακτοκομικών λιπαρών στο αίμα τους είχαν 29% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2.
Γιατί τα γαλακτοκομικά με λιπαρά θα μπορούσαν να είναι καλά για εσάς;
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα με λιπαρά περιέχουν συγκεκριμένους τύπους κορεσμένων λιπαρών που έχουν συνδεθεί με μειωμένους κινδύνους διαβήτη τύπου 2 και στεφανιαίας νόσου. Η μοναδική δομή του λίπους γάλακτος, γνωστή ως μεμβράνη σφαιριδίων λίπους γάλακτος, μπορεί να βοηθήσει στη δέσμευση της χοληστερόλης στον πεπτικό σωλήνα, βελτιώνοντας δυνητικά τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.
Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι ορισμένα είδη γαλακτοκομικών τροφίμων μπορεί να είναι καλύτερα για εσάς από άλλα. Το γιαούρτι και το τυρί, για παράδειγμα, φαίνεται να συνδέονται περισσότερο με τα οφέλη για την υγεία. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι και οι δύο είναι τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση που μπορούν να παρέχουν καλά βακτήρια στο έντερο σας. Περιέχουν επίσης άλλα ευεργετικά μόρια που παράγονται κατά τη ζύμωση, συμπεριλαμβανομένης της βιταμίνης Κ, η οποία συνδέεται με την υγεία της καρδιάς.
Τα πιο σκληρά τυριά όπως το Cheddar και η παρμεζάνα φαίνεται επίσης να έχουν ως αποτέλεσμα μια πιο σταδιακή απορρόφηση των λιπών στο αίμα από τα πιο μαλακά τυριά και το βούτυρο, τα οποία μπορούν να σας βοηθήσουν να αισθάνεστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή για τον διάδρομο των γαλακτοκομικών;
Είναι καλύτερο να στοχεύσετε σε τρεις μερίδες γαλακτοκομικών την ημέρα ως μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής, όπως συνιστάται από τις τρέχουσες διατροφικές οδηγίες. Ωστόσο, με βάση τα πιο πρόσφατα δεδομένα είναι πιθανώς εντάξει αν μία ή δύο από αυτές τις μερίδες είναι γάλα, γιαούρτι ή τυρί με πλήρη λιπαρά. Να προσέχετε τη θερμιδική σας πρόσληψη, καθώς η κατανάλωση μεγαλύτερης από τη συνιστώμενη ποσότητα μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική πρόσληψη θερμίδων. Επιπλέον, η ενσωμάτωση τουλάχιστον μίας ή δύο μερίδων γιαουρτιού και τυριού την ημέρα, μπορεί να προσφέρει πρόσθετα οφέλη για την υγεία.